مطالب علمی و تاریخی

مطالب علمی و تاریخی

بروزترین سایت علمی و تاریخی
مطالب علمی و تاریخی

مطالب علمی و تاریخی

بروزترین سایت علمی و تاریخی

تمدن بابل (7 آبان)

بابل یکی از تمدن‌های باستانی حوزهٔ میان‌رودان است و به معنی دروازهٔ خدا (باب-ایل-لون) است. بابل در میان‌رودان در حوضهٔ رود فرات قرار داشت.تمدن بابل و شاهان آن کمابیش به افسانه‌ها راه یافته‌اند. بابلیان را مبدع و مخترع بسیاری چیزها می‌دانند و فراوان کرده‌های بابلیان است که تا امروز به جا مانده‌است. از جمله ۱۲ بخش کردن روز و وضع هفته به عنوان بخش زمان.


نام بابل که شهر اصلی این تمدن بود به معنی شهر مقدس است، هر چند در تورات از آن به زشتی یاد شده و بر آن نفرین رفته‌است.
باغ‌های معلق بابل از عجایب هفتگانه‌ی دنیای قدیم بوده و کنارش دیوارهای حصار بابل از شهرتی همطراز برخوردار است. دیوارهایی که چنان عریض بود که ارابه‌ای را می‌شد بر فراز آنها راند.
سرانجام امپراتوری قدرتمند بابل به دست کوروش کبیر در ۷ آبان سال ۵۳۹ پیش از میلاد گشوده شد و پادشاه مغلوب ِآن (نبونعید یا نبونیدوس) به کرمان تبعید گردید. ساتراپ بابل بخشی از شاهنشاهی هخامنشی و ثروتمندترین ساتراپ گردید. کوروش به یهودیان امکان داد به سرزمین خویش باز گردند، شماری از آنان به سرزمین ایران کوچ کردند.

کلاود برنارد

کلود برنارد فیزیولوژیست عمده قرن 19 در فرانسه بود و بیش از هرکس دیگر در غنای علم فیزیولوژی سهم داشت. وی تحصیلات خود را از هشت سالگی تحت راهنمایی یک کشیش ناحیه شروع کرد و بر زبان لاتین و دیگر موضوعات درسی احاطه یافت و بعدا در هنگام تحصیل در مدرسه یسوعی به شاگردان خصوصی زبان و ریاضیات می آموخت.
در 18 سالگی چون خانواده اش از تأمین مخارج وی عاجز بود به شهری در آن حوالی نقل مکان کرد و در آنجا شاگرد «م.میله» داروساز شد. مسئولیت اصلی او انجام کارهای روزمره و بی اهمیت داروخانه بود.
در نزدیکی داروخانه یک مدرسه دامپزشکی بود و کلود گاهگاهی برای آن دارو می برد. بعضی وقتها در آنجا می ماند و عملیات جراحی را که بر روی جانوران زنده صورت می گرفت تماشا می کرد. تشریح زنده او را به شدت مجذوب می ساخت و گاهی با استاد کار خود درباره آن به بحث می پرداخت. وقتی که تجربه وی بیشتر شد فرصت یافت که مواد ساده را تولید کند و اولین ماده ای که ساخت واکس کفش بود که به او غرور داد و به قول خود او «اینک می توانستم چیزی بسازم، دیگر مردی شده بودم».
کلود به تئاتر علاقه مند بود و در شبهای فراغت به تماشای کمدی ها و واریته ها می رفت. پس از مدتی احساس کرد که می تواند به خوبی بسیاری از نویسندگان روز، نمایشنامه بنویسد و تصمیم گرفت نمایشنامه نویسی کند. وی در این کار موفقیت هایی هم بدست آورد. اما نمایشنامه نویسی آن قدر اوقات او را گرفت که دیگر به کارهای داروخانه نمی رسید. به همین خاطر کلود داروخانه را ترک کرد و نمایشنامه ناتمام خود را برداشت و روانه پاریس شد. در پاریس یک منتقد تئاتر به نام «سن مارک ژیراردن» به او توصیه کرد که شغلی پیدا کند و در ساعات فراغت به نوشتن بپردازد. وی پذیرفت و در 1832 به دانشکده پزشکی کالج فرانسه وارد شد...

ادامه مطلب ...

هرمان بور هارون

شیمیدان و پزشک هلندی که در 31 دسامبر 1668 در لیدن به دنیا آمد. بیش از 5 سال نداشت که مادرش فوت کرد و پدرش که کشیش بود مایل بود پسر نیز در رشته الهیات مشغول به تحصیل شود. پدر شخصاً تربیت کودک را بر عهده گرفت و مراقب آموزش عقلانی و اخلاقی او بود. او تا 3 سال در دبیرستانی در لیدن تحصیل کرد و سپس به دانشگاهی در لیدن فرستاده شد و در آنجا وی درجه دکترای فلسفه خود را دریافت کرد. به علت خطابه‌ای که در مورد مفهوم (خیر اعظم) اپیکور ایراد کرد از طرف مسئولان دانشگاه به وی مدال طلا داده شد. او در سال 1693 از دانشگاه هاردروایک درجه دکترای طب را دریافت کرد. او در جلساتی که آنتون نوک ترتیب می‌داد و در آن جلسات کالبد شکافی انجام می‌شد شرکت می‌کرد. وی از جمله دانشمندانی است که شهر لیدن را به صورت یک کانون پزشکی در اروپا درآورد. هرمان در شهر لیدن به تدریس ریاضیات پرداخت و به پزشکی نیز ادامه داد و از این طریق امرار معاش می‌کرد. او در تدریس و یاد دادن پزشکی روش مختص به خود داشت، او شاگردان خود را به بالین بیماران می‌برد در همان جا تدریس می‌کرد.
در حقیقت باید او را بانی تعلیمات بالینی دانست. تالار درس هرمان از دانشجویان کشورهای مختلف پر می‌شد و دانشجویان زیادی از تمام نقاط دنیا به نزدش آمده و از محضر درسش استفاده می‌کر دند .سطر کبیر از جمله کسانی بود که روزی در کلاسش حضور یافت. او در سال 1708 کتابی در زمینه زیست‌ شناسی نوشت و آن را چاپ کرد. هنگامی که لومور استاد شیمی در گذشت، وی جانشین او شد و به تدریس پرداخت و در سال 1724 کتابی در زمینه شیمی منتشر کرد. او با کوشش و سعی فراوان و پشتکار روزی 5 ـ 4 ساعت تدریس می‌کرد تا اینکه به علت بیماری روماتیسم مجبور شد به مدت 5 ماه بستری شود، بعد از بهبود وی مجدداً به تدریس پرداخت. از جمله کارهایی که او در زمینه علم انجام داد عبارتند از اینکه وی اولین کسی بود که غدد عرق را تشریح کرد و درباره آن توضیح داد. همچنین بیان کرد که بیماری آبله بوسیله تماس شیوع پیدا می‌کند و علتهای دیگر در شیوع آن تاثیر چندانی ندارد. او کسی است که روشهای دقیق کمی را وارد شیمی کرد و می‌توان او را بنیان‌گذار شیمی فیزیک دانست.
وی در نزد مردم از احترام زیادی برخوردار بود، شهرت او تا انجا بود که او را بقراط هلند می‌نامیدند. سرانجام به علت نارسائی قلبی خانه‌نشین شد و در 23 دسامبر 1738 در لیدن فوت کرد.

آنتیستنس

آنتیستنس پایه گذار فلسفه کلبی در سال ۴۴۴ پیش از میلاد در آتن به دنیا آمد. در جوانی پس از موفقیت در نظامی گری تحت نظر گورگیاس سوفیست آموزش دید. بعد از مدتی آموزش های گورگیاس به نظرش بیهوده آمد، از این رو مجذوب سقراط و به ویژه سادگی و قناعت او گشت.


او در جلسات سقراط با چهره ای ژولیده و لباسهایی مندرس ظاهر می شد. نقل شده که سقراط به او گفته است : چرا اینقدر تظاهر! من غرور تو را از سوراخهای لباس مندرست می بینم. 

آنتیستنس بعد از مرگ سقراط مدرسه اش را در سال ۳۹۹ پیش از میلاد تاسیس کرد. محلی که او برای مدرسه اش انتخاب کرده بود در نزدیکی ورزشگاهی به نام سیناسارگس به معنای سگ سفید قرار داشت. یکی از دلایلی که فلسفه او فلسفه کلبی نامیده می شود همین موضوع است. بیشتر کسانی که جذب این مدرسه می شدند افراد فقیر وتهی دست بودند.
آنتیستنس ردا و خرقه ای خشن می پوشید و همواره با خود کیفی برای نگهداری وسایلش حمل می کرد. این نوع لباس پوشیدن او به آرامی تبدیل به لباس رسمی کلبیون گشت.
مانند سقراط، آنتیستنس هم فضیلت را برای رسیدن به سعادت و خوشبختی ضروری و در گامی پیشتر کافی می دانست. به اعتقاد او این فضیلت هم شاخه ای از دانش است که با آموزش دست نیافتنی است. او با توجه به گرایشات مذهبی اش فضیلت را دوری از خواهش های شیطان (لذت و هوی و هوس) می دانست. او بر اساس همین دیدگاه مذهبی جهان را نیز تحت کنترل هوشی خدایی می دانست.

هیپارخوس

حدود 146 قبل از میلاد در «نیکائیا» واقع در «بینینیا» (که امروزه در ترکیه ایزنیک خوانده می شود) متولد شد. هیپارخوس ستاره شناسی یونانی بود که از دست آوردهای او می‌توان به ردیابی مدار خورشید در آسمان اشاره کرد. او از مشاهده ستاره سماک اعزل در صورت فلکی سنبله ، تقدیم اعتدالین را کشف نمود( به تغییرات ظاهری ستارگان در طول قرنها تقدیم اعتدالین گفته می‌شود). او همچنین سال خورشیدی را فقط با 7 دقیق اختلاف از اندازه واقعی آن اندازه گرفته و فاصله خورشید و ماه را از زمین محاسبه کرد.

کار «هیپارخوس» قرنها پس از مرگش به قوت و اعتبار خود باقی ماند. در سال 129 قبل از میلاد ، کار فهرست برداری از 850 ستاره را به پایان رساند و اکنون پس از 1800 سال هنوز این فهرست مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
او مشاهدات ستاره شناسی خود را از نیکائیا در جزیره ردز یونان و در اسکندریه مصر شروع می‌کند.
134 قبل از میلاد: متوجه ستاره‌ای جدید در صورت فلکی عقرب می‌شود و ترغیب می‌شود که برای اولین بار فهرستی از ستارگان تهیه کند.
129 قبل از میلاد: هیپارخوس فهرست ستاره‌ها را کامل می‌کند (ستاره‌ها بر اساس روشی که او ابداع کرد طبقه بندی می‌شوند. روشی که امروزه اساس مقیاس اندازه گیری قدر ظاهری می‌باشد). او از مشاهده ستاره سماک اعزل در صورت فلکی سنبله موفق به کشف تقدیم اعتدالین می‌شود. (تقدیم اعتدالین یعنی تغییرات ظاهری ستاره‌ها در طول مدت 25800 سال که در اثر چرخش زمین به دور محور خود ایجاد می‌شود).
او طول یک سال را 365 روز و 6 ساعت اندازه گیری می‌کند که اندازه واقعی آن 365 روز و 5 ساعت و 48 دقیقه و 46 ثانیه می‌باشد. همچنین هیپارخوس طول ماه قمری را 29 روز و 12 ساعت و 44 دقیق و 2.5 ثانیه تخمین می‌زند که اندازه واقعی آن 29 روز و 12 ساعت و 18 دقیقه می‌باشد. بعد از کار هیپارخوس می‌توانستند گرفتگی ماه را یک ساعت قبل از وقوع آن پیش بینی نمود. آثار دیگری از زندگی هیپارخوس در دست نیست.

یاکبوس هنریکوس وانت هوف

وانت هوف، شیمی فیزیکدان هلندی بود که در سال 1852 میلادی در هلند به دنیا آمد. پدر وی، یک پزشک بود.
وانت هوف، با شیمیدانانی چون «ککوله » و «وورتس» همکاری داشت و یک سال در پاریس در آزمایشگاه «وورتس» کار کرد. در سال 1874 همزمان با «لوبل» و بطور جداگانه ، نظریه کربن بی‌تقارن را منتشر کرد. نظریه «وانت هوف» تحت عنوان، «در خصوص ساختار فضایی» اجسام آلی و امکان چرخش کربنهای متصل به کربن در آنها در محلول منتشر شد.
قابل توجه است که پیش از «وانت هوف» و « لوبل»، برخی از شیمیدانها مانند «ککوله» ساختار مولکول متان را به صورت چهار وجهی منظمی نمایش دادند، اما نتوانسته بودند نتیجه مطلوبی در خصوص خواص ترکیبات آلی بدست آوردند. وانت هوف و لوبل این موضوع را به خوبی دنبال کردند و به نظریه سودمندی مانند نظریه کربن بی‌تقارن رسیدند.
وانت هوف در سال 1884، دینامیک شیمیایی را بنیان گذاشت. تاثیر غلظت و دما را در فرایند های شیمی فیزیکی نشان داد و قوانین مربوط به جوشش، انجماد، فشار اسمزی، تفاوت بین الکترولیتها و غیرالکترولیتها را از نظر میزان تاثیر بر خواص حلال و نیز پدیده توتومتری را کشف کرد.
وی شاخه جدیدی در شیمی به نام «استرئوشیمی» یا «شیمی فضایی» را نو‌آوری کرد و به وجود ایزومری سیس و ترانس که بر پایه ایزومری هندسی است، در ترکیبهای اتیلنی پی برد و ثابت کرد که اسید مالئیک و اسید فوماریک به فرمول C3H4O2 با هم ایزومرند. وی همچنین به تاثیر ترکیبات آلی بر نور پلاریزه که دارای کربن بی‌تقارن یا کایرال هستند، پی برد. 
وانت هوف با طرح فضایی آرایش چهار اتم یا چهار گروه در اطراف اتم کربن که بر اساس اندیشه لوبل ارائه شد، در جهان شیمی مشهور شد...

ادامه مطلب ...