قوم مایا

مایا نام مجموعه‌ای از اقوام سرخ‌پوست در جنوب مکزیک و شمال آمریکای مرکزی است. مایاها از مشهورترین قبایل بوده‌اند. آنان شهرهایشان را در دل جنگلهای بارانی می‌ساختند. فرزندان آنها، هنوز هم در این منطقه‌ها زندگی می‌کنند.

قوم مایا از جمله تمدن‌های بسیار پیشرفته آمریکای مرکزی بود. دست آوردهای مایاها در هنر، معماری، نجوم و ریاضیات بسیار چشمگیر بود.

نخستین مایاها در دولت-شهرهایی زندگی می‌کردند که به احتمال زیاد پادشاهان روحانی آنها را رهبری می‌کردند.شواهدی از این دولتها در حدود ۲۵۰ میلادی در دست است؛ مثل ستون‌های سنگی که به امر حکمرانان برافراشته شدند تا آنان موفقیتهایشان را بر آنها ثبت کنند.طی چند نسل، مایاها شهرهای بزرگی چون تیکال (نام قدیمی گواتمالا) ساختند که جمعیت آن به ۵۰ هزار نفر می‌رسید.مایاها در سرتاسر شبه جزیره یوکاتان تا اقیانوس آرام پخش شده بودند....

جامعه مایاها
این جامعه جامعه ای طبقاتی بوده.رؤسای محلی(کاسیک ها)که طبقه اشراف را تشکیل می دادند؛ کاهنان(آکین ها)که وظیفه دار انجام مراسم مذهبی بودند؛ عامه مردم و بردگان (اعم از اسیران و مجرمین) که قشر مادون جامعه به حساب می امدند. این جامعه توسط یک فرمانروای موروثی(هالات، کلیت)، رؤسای محلی(باتاپ ها)و یک قشر از ماموران(توپیل ها)اداره می شد.
ثروت از زمین
ثروت مایاها از بازرگانی و کشاورزی بود. چنان که ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد، مردم این منطقه ذرت وحشی پرورش می‌دادند که غذای اصلی آنها بود. دانه‌های ذرت را می‌پختند و یا برای تهیه حلیم آسیاب می‌کردند. کشاورزان مایا سیب زمینی، لوبیا سبز، آووکادو و سیب زمینی شیرین پرورش می‌دادند. آنان برای کار کردن در مزرعه، جانوران اهلی نداشتند؛ اما جانوران وحشی را شکار می‌کردند و ماهی می‌گرفتند. اغلب مردم در کلبه‌های جنگلی زندگی می‌کردند و فقط برای شرکت در بازارهای خرید و فروش یا مراسم مذهبی به شهر می‌رفتند.
اخترشناسی
بزرگان دینی مایا آموخته بودند که چگونه سال خورشیدی، ماه قمری و حتی حرکتهای سیاره زهره را محاسبه کنند.مایاها برای این محاسبه‌ها، ریاضیات ترکیبی را بکار می‌گرفتند و ماهرانه تر از سایر ملتهای آمریکایی، از خط (نوشتار)، استفاده می‌کردند.
مرگ یک فرهنگ
حدود سال ۸۰۰ میلادی، برخی از شهرهای جنوبی تمدن مایا متروکه شدند. تا سال ۹۵۰ میلادی هم بیشتر شهرهای بزرگ ویران گردیدند. دلیل این موضوع مشخص نیست.مردم منطقه به زندگی در سرزمین مادری خود، اما در روستاها، ادامه دادند. تجدید حیاتی در تمدن مایا، در حدود سال ۱۲۰۰ میلادی بوجود آمد. اما پس از آن، در قرن شانزدهم، قلمروی مایا بدست مهاجمان اسپانیایی فتح شد.